"Ter herinnering aan het oorlogsjaar 1914-1915. Kortrijk."
Dat staat in het Duits te lezen op het bord dat de vier mannen op de foto bij zich houden. Ze zijn omringd door honderden duiven, opgesloten in de verlaten loodsen van de Engelse vlasopkopers van de Linen Thread Company, gevestigd aan de Noordstraat. De vogels stonden onder strenge controle en werden door twee bewakers gevoederd.
Het ging van kwaad naar erger, nadat op 1 mei 1915 in Middelkerke een duif werd neergeschoten, die onbetwistbaar militaire geheimen overbracht. Terstond kwam het bevel om alle duiven – zonder onderscheid – te doden. De duivenliefhebbers konden dat moeilijk over hun hart krijgen. Ze verstopten dikwijls hun diertjes en riskeerden daardoor maandenlange gevangenis of zelfs de doodstraf.
België telde in 1914 zo’n zes miljoen duiven! Het houden van de dieren werd door de Duitsers verboden, omdat ze ingezet konden worden voor spionage. Natuurlijk wou niet iedereen zomaar zijn geliefde duiven opgeven! Meubelmaker en duivenhouder Maurice Descamp uit Kortrijk verdween voor 7 maanden in de gevangenis, Jules Stock voor 2 jaar. Toen op zekere dag een neergeschoten duif een briefje om de hals bleek te dragen en de analyse van de inkt verwees naar een verdachte inwoner, werd de ongelukkige man meteen tegen de muur van de kazerne gezet en neergeschoten.
De Duitse bezetters waren zeer beducht voor spionage. Zowel mannen als vrouwen traden toe tot het verzet dat, in tegenstelling tot WO II, in hoofdzaak ongewapend opereerde. Ze verzamelden militair gevoelige gegevens, zoals de locatie van afweergeschut of over troepenpassages in een station. Die informatie ging via een netwerk van spionnen over de Nederlandse grens naar de geallieerden. In Kortrijk waren talrijke spionnen aan het werk voor Franse, Engelse en Belgische diensten. Tijdens WO I stierven er zes van hen voor het vuurpeloton.
Wist je dat de executie van de zes Kortrijkse spionnen ’s ochtends vroeg gebeurde in de schietbaan van Gent nabij de Martelaarslaan? De veroordeelde hoofdconducteur der spoorwegen Cyrille Vandevelde schreef in zijn afscheidsbrief: “Het schrikkelijk ogenblik is gekomen. (…) Mijn laatste hoop is vervlogen. (…) Wanneer gij deze hartverscheurende tijding zult ontvangen, zal alles gedaan zijn.”
